Kant: AA XI, Briefwechsel 1790 , Seite 193

     
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

 
  01 Ik verzoek U te letten op de Teylersche Verhand. p. 5O, c. II.      
  02 Beproeving. Gy, myn Heer! zult U niet beledigd agten, als ik      
  03 onderstel, dat Gy een Christen zyt, en wel een orthodox. Eene      
  04 aanmerking over de finis Creationis en over de Praxis Christiana ,      
  05 als zynde een Geloove (in de Verzoening, Satisfactio vicaria ) door      
  06 de Liefde werkende, - versterkt dit vermoeden. Confer Clesz      
  07 von Glauben. Uwe morele principes zyn ook overgesteld tegen de      
  08 nu heerschende, tegen die van Eberhard, Steinbart etc By hen is      
  09 bonum morale (in se nietswaardig) slegts Medium, en Glukseligkeit      
  10 Finis. Hun groot plan is - der Bibel zu nichts zu exegetisiren.      
  11 Ook kan Straffe, by hen, nur medium zyn, poena medicatrix vel      
  12 exemplaris Zy erkennen geene regtmaatige Vergelding, als Finis,      
  13 except wanneer de Vergelding bonum physicum aanbrengt. Nunquam      
  14 Deus punit ut puniat . Zelfs Seiler heeft zig laaten vervoeren,      
  15 om te stellen, dat de Opperheer straft enkel zo veel noodig is om      
  16 respect te verwekken, om het fatsoen op te houden voor de redelyke      
  17 geesten, die juist de Eerbiedenis verliezen, zo dra zy dit Oogmerk      
  18 ontdekken. Geheimhouding zou noodig zyn; om niet zig zelve      
  19 te destrueren, niets overlaatende dan slaafsche baatzugtige Vreeze.      
  20 Herm. Dan. Hermes, nu Prediger etc in Breslau, heeft geschreven:      
  21 Die grosze Lehre vom Gewissen. Leipzig, 1769. De Leere van      
  22 de Rectitudo tanquam finis etiam ultimus - wordt wel niet geheel      
  23 zuiver uit elkander gezet; maar egter is dat Werk agtenswaardig,      
  24 zo dat het doorbladeren U niet zou verveelen. 't Verwondert my,      
  25 dat het zelve geen meer gerugt heeft veroorzaakt. De Boeken,      
  26 welke de oude Leere begunstigen, schynen in Duitsland nu verdrukt      
  27 te worden. De Confoederatien van nieuwmodische recententen supprimeren      
  28 dezelve.      
           
  29 Zo beroemd als Gy nu zyt onder de metaphysiques Denkers; zo      
  30 gemeennuttig mvn Heer! zoudt Gy kunne worden voor Uwe nietphilosophische      
  31 MeedeChristenen, door-het characteristique van      
  32 het Christendom te vindiceren. Zeer verre zou zig de Invloed uitbreiden.      
  33 Het zou een dierbaar Geschenk zyn, tot afscheid aus dieser      
  34 Sinnenwelt. Het herdenken daarvan zou U vermeerdering van Sterkte      
  35 en Troost byzetten, by de aankomst van dat interessant phoenomenon ,      
  36 quo novus Tibi nascetur Ordo rerum , en 't welk ik wensch      
  37 dat nog niet in diesen jahrhundert moge vorfallen.      
           
           
     

[ Seite 192 ] [ Seite 194 ] [ Inhaltsverzeichnis ]